โดย คัตสึฮิโระ อาซากิริ
อัสตานา/โตเกียว ไอเอ็นพีเอส เจแปน (INPS Japan) – ในการแสดงถึงวัฒนธรรมและประเพณีที่เต็มไปด้วยความมีชีวิตชีวา คาซัคสถานได้จัดการแข่งขันกีฬาชนเผ่าเร่ร่อนโลก (World Nomad Games) ครั้งที่ 5 ที่กรุงอัสตานาเมื่อเร็ว ๆ นี้ ซึ่งเป็นการเฉลิมฉลองจิตวิญญาณอันยั่งยืนของมรดกชนเผ่าเร่ร่อน ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงของโลกยุคใหม่และกระแสโลกาภิวัตน์ งานที่จัดขึ้นทุกสองปีนี้ นอกจากจะดึงดูดผู้เข้าแข่งขันและผู้ชมจากทั่วโลกแล้ว ยังเป็นเวทีแสดงให้เห็นถึงกีฬาพื้นบ้านต่าง ๆ อีกทั้งเป็นการสะท้อนถึงความเข้มแข็งของวัฒนธรรมที่เคยเกือบสูญสลายไปภายใต้การปกครองของสหภาพโซเวียต
การแข่งขันที่จัดขึ้นระหว่างวันที่ 8 – 13 กันยายนนี้ มีกิจกรรมหลากหลายที่แสดงถึงวิถีชีวิตของชนเผ่าเร่ร่อนในเอเชียกลางที่เคยใช้ชีวิตพเนจรไปตามทุ่งหญ้ากว้างใหญ่ ตั้งแต่มวยปล้ำม้าไปจนถึงการยิงธนู แต่ละกิจกรรมล้วนบ่งบอกถึงทักษะของบรรพบุรุษที่ได้รับการฝึกฝนมาเป็นเวลาหลายศตวรรษ อย่างไรก็ตาม สำหรับผู้เข้าร่วมและผู้มาเยือนหลายคน ความสำคัญของการแข่งขันนี้ไม่ได้มีแค่ความสามารถทางด้านกีฬาเท่านั้น แต่ยังแสดงถึงการทวงคืนอัตลักษณ์ที่เคยถูกกดขี่อย่างยาวนาน
ในช่วงนโยบายการรวมกลุ่มเกษตรของโจเซฟ สตาลิน ในทศวรรษ 1930 วิถีชีวิตของชนเผ่าเร่ร่อนถูกทำลายลงอย่างสิ้นเชิง ชุมชนทั้งหลายถูกย้ายที่อยู่ ในขณะที่ระบอบโซเวียตพยายามบังคับใช้รูปแบบการเกษตรกับกลุ่มประชากรที่เคยรุ่งเรืองในฐานะผู้เลี้ยงสัตว์ การเปลี่ยนแปลงที่โหดร้ายนี้ทำให้ประเพณีดั้งเดิมเสื่อมถอยลง และเกิดการสูญเสียชีวิตอย่างน่าสลดใจ รอยแผลจากการทำลายล้างทางวัฒนธรรมยังคงฝังรากลึกอยู่ภายใน และเป็นเวลาหลายทศวรรษที่เสียงอันมีชีวิตชีวาของวัฒนธรรมชนเผ่าเร่ร่อนเงียบหายไปจนเกือบหมด
อย่างไรก็ตาม การล่มสลายของสหภาพโซเวียตในปี 1991 ถือเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของคาซัคสถานและรัฐอิสระอื่น ๆ ที่เกิดขึ้นใหม่ หลังจากได้รับอิสรภาพ ก็ได้มีการฟื้นฟูและเฉลิมฉลองประเพณีชนเผ่าเร่ร่อนอย่างเป็นระบบ เปลี่ยนความวิบัติทางประวัติศาสตร์ให้กลายเป็นเวทีสำหรับการพัฒนาในทางบวก สำหรับคาซัคสถาน การฟื้นฟูนี้กลายเป็นเสาหลักสำคัญของอัตลักษณ์ประจำชาติ ซึ่งเป็นหนทางในการหวนคืนสู่วัฒนธรรมในประวัติศาสตร์อันยาวนานที่คงอยู่ก่อนการถูกล่าอาณานิคม
กีฬาชนเผ่าเร่ร่อนโลก (World Nomad Games) เป็นสัญลักษณ์ของการฟื้นฟูทางวัฒนธรรมนี้ กีฬาชนเผ่าเร่ร่อนโลกได้ดึงดูดผู้เข้าร่วมจากกว่า 80 ประเทศนับตั้งแต่เริ่มจัดขึ้นในปี 2014 และสร้างความรู้สึกเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันในหมู่ผู้ที่มีมรดกทางชนเผ่าเร่ร่อนร่วมกัน “นี่ไม่ใช่แค่การแข่งขัน แต่คือการเฉลิมฉลองรากเหง้าของเรา” นายมาดิยาร์ อัยอิป ผู้ประกอบการด้านไอทีชาวคาซัคสถานและอดีตเจ้าหน้าที่กระทรวงอุตสาหกรรม กล่าว “เรากำลังแสดงให้โลกเห็นถึงตัวตนของเรา”
ความสามารถของคาซัคสถานในการเปลี่ยนความท้าทายทางประวัติศาสตร์ให้กลายเป็นโอกาสนั้น ไม่ได้สะท้อนออกมาให้เห็นแค่ในด้านการฟื้นฟูวัฒนธรรมชนเผ่าเร่ร่อนเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการทูตหลากหลายมิติของประเทศด้วย คาซัคสถานได้เป็นเจ้าภาพจัดงานสำคัญ เช่น การประชุมผู้นำศาสนาโลกและศาสนาดั้งเดิม เพื่อแสดงความมุ่งมั่นในการส่งเสริมการเจรจาและความอดทนท่ามกลางกลุ่มชาติพันธุ์กว่า 130 กลุ่ม ความหลากหลายนี้มีรากฐานจากการถูกกดขี่ข่มเหงทางชาติพันธุ์และการเมืองในยุคสตาลิน แต่คาซัคสถานที่ได้รับอิสรภาพใหม่ได้ให้คำมั่นถึงความเสมอภาคสำหรับประชาชนทุกคนโดยไม่คำนึงถึงภูมิหลัง
บทบาทของคาซัคสถานไม่ได้หยุดอยู่แค่การทูตทางวัฒนธรรมเท่านั้น แต่ยังได้ก้าวหน้าไปในด้านการปลดอาวุธนิวเคลียร์ในระดับโลกด้วย สถานที่ทดลองนิวเคลียร์เซมิปาลาตินสค์ ซึ่งเคยเป็นที่จัดการทดลองนิวเคลียร์ 456 ครั้งในช่วงปี 1949 ถึง 1989 ถูกปิดโดยคาซัคสถานที่ได้รับอิสรภาพ ซึ่งได้ทำลายคลังอาวุธนิวเคลียร์ทั้งหมดของตน การกระทำที่กล้าหาญนี้ได้เปลี่ยนประเทศจากผู้ครอบครองอาวุธนิวเคลียร์ที่ใหญ่ที่สุดอันดับสี่ของโลก ให้กลายเป็นผู้นำในการสนับสนุนโลกปลอดอาวุธนิวเคลียร์อย่างมั่นคง การปิดเซมิปาลาตินสค์ครั้งนี้ได้รับการยอมรับจากองค์การสหประชาชาติว่าเป็นช่วงเวลาสำคัญในความพยายามต่อสู้กับการทดลองนิวเคลียร์
เมื่อการแข่งขันกีฬาจบลง บรรยากาศก็เต็มไปด้วยความภาคภูมิใจและการเฉลิมฉลอง ซึ่งเป็นเครื่องยืนยันถึงวัฒนธรรมที่ไม่ยอมแพ้ต่อการถูกทำลาย จิตวิญญาณของชนเผ่าเร่ร่อนที่แข็งแกร่งและทนทาน กำลังได้รับการถักทอกลับเข้าสู่ผืนผ้าของอัตลักษณ์ชาวคาซัคสถาน ในกรุงอัสตานา เมื่อผู้เข้าแข่งขันโค้งคำนับอำลาเป็นครั้งสุดท้าย สิ่งที่เห็นได้ชัดเจนคืออดีตและปัจจุบันได้รับการถักทอและสานกันเป็นหนึ่งเดียว ก่อร่างสร้างอนาคตที่ให้ความสำคัญทั้งกับมรดกทางวัฒนธรรมและนวัตกรรม
คาซัคสถานยืนหยัดขึ้นเป็นแบบอย่างในการเปลี่ยนความวิบัติทางประวัติศาสตร์ให้กลายเป็นเวทีสำหรับการเปลี่ยนแปลงในเชิงบวก และสนับสนุนสันติภาพและความร่วมมือในเวทีโลก กีฬาชนเผ่าเร่ร่อนโลก (World Nomad Games) ไม่เพียงแต่เป็นเครื่องเตือนใจที่มีชีวิตชีวาถึงความสำคัญของรากเหง้าทางวัฒนธรรม แต่ยังเป็นการยืนยันว่า ประเทศที่มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์และศาสนาสามารถเจริญรุ่งเรืองได้ผ่านการเจรจาและความเข้าใจซึ่งกันและกัน คาซัคสถานยอมรับอดีตและกำลังนิยามสถานะใหม่ของตนในเวทีโลก ซึ่งพิสูจน์ให้เห็นว่าวิถีชีวิตเร่ร่อนนั้นไม่ใช่เพียงแค่อดีตที่ล่วงเลยไป แต่เป็นส่วนหนึ่งที่มีชีวิตและมีลมหายใจในอัตลักษณ์ของชาติและความใฝ่ฝันต่ออนาคต
ไอเอ็นพีเอส เจแปน (INPS Japan)