โดย Stella Paul
กาฐมาณฑุ (IDN) – Pabitra Bhattarai อายุ 21 ปี เป็นหญิงสาววัยรุ่นที่มีเสียงอ่อนหวานและรอยยิ้มที่เพียบพร้อม แต่ลองถามเธอเกี่ยวกับบริการด้านสุขภาพทางเพศ แล้วความอายเหล่านั้นจะหายไปในทันทีเมื่อเธอพูดอย่างมีอารมณ์ถึงการที่เยาวชนในประเทศของเธอต้องมีสิทธิ์เข้าถึงบริการดังกล่าว
“ประเทศของเราพึ่งพาบุคคลวัยรุ่น ดังนั้น เราไม่สามารถรับความเสี่ยงให้ประเทศเต็มไปด้วยวัยรุ่นที่มีเชื้อ HIV ได้ เราจำเป็นต้องมีการเข้าถึงอย่างเต็มรูปแบบต่อบริการด้านสุขภาพทางเพศและการสืบพันธุ์ (SRHR)” เธอกล่าวและฟังดูมีวุฒิภาวะมากกว่าอายุของเธออย่างมากในทันที
แต่อย่างไรก็ตาม การใช้วาทศิลป์อย่างเดียวนั้นไม่ใช่สิ่งที่ระบุตัวตนของ Bhattarai ผู้ซึ่งได้ให้คำปรึกษาและทำให้เยาวชนหลายร้อยคน – ซึ่งส่วนใหญ่เป็นนักเรียนระดับมัธยมศึกษา – ตระหนักถึง SRHR “ฉันได้ไปเยี่ยมโรงเรียนมากกว่า 20 แห่งในบัคตาปูร์ กีรติปูร์และลลิตปูร์” เธอกล่าว
เยาวชนเพื่อเยาวชน
ในตอนเช้าของปลายเดือนตุลาคม IDN ได้พบกับ Bhattarai และเยาวชนอีกสองคนในขณะที่พวกเขากำลังออกเดินไปยังโรงเรียนเพื่อไปยังโรงเรียนที่ดำเนินการโดยรัฐบาล เยาวชนเหล่านี้ซึ่งได้รับการฝึกฝนและสนับสนุนจาก Marie Stopes นานาชาติ (MSI) – องค์กรระดับโลกที่ทำงานในด้าน SRHR – เป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มที่มีสมาชิก 10 คนที่เรียกว่า ‘จรวดและอวกาศ’ ซึ่งมุ่งเน้นในการให้การศึกษาและมอบการเข้าถึง SRHR แก่เยาวชนทุกคนในเมืองและภูมิภาคของพวกเขา
เยาวชนเหล่านี้พยายามที่จะเรียกแท็กซี่ใน Putali Sadak – ตลาดที่วุ่นวายของกาฐมาณฑุ แต่ในอีกไม่นานพวกเขาถึงได้ทราบว่ามีการหยุดงานประท้วงของแท็กซี่ในเมืองและยานพาหนะเดียวที่มีให้ใช้ได้สำหรับพวกเขาคือรถแวนขนส่งหนังสือพิมพ์ที่ไม่มีที่นั่ง แต่อย่างไรก็ตามสิ่งเหล่านี้ไม่สามารถทำให้ความมีชีวิตชีวาของพวกเขาลดน้อยลงเมื่อพวกเขาพร้อมที่จะนั่งบนพื้นของรถแวนและเริ่มต้น พร้อมสำหรับการเดินทางระยะเวลาหนึ่งชั่วโมงเพื่อไปยังโรงเรียนมัธยมที่ดำเนินการโดยรัฐบาลในเขตท้องที่ Baudha
Bhattarai เปิดเผยว่าพวกเขาได้รับคำเชิญจากครูใหญ่ของโรงเรียนเพื่อพูดคุยกับนักเรียนในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 และ 6 เกี่ยวกับสุขภาพและความสะอาดทางเพศ “พวกเขาคิดว่าเราสามารถทำได้ดี (กว่าพวกเขา)” เธอกล่าวพร้อมกับความภูมิใจจาง ๆ ในเสียงของเธอ
หนึ่งชั่วโมงถัดมา เยาวชนทั้งสามคนออกจากรถแวนและเข้าไปยังอาคารที่เหมือนป้อมปราการของโรงเรียนรัฐบาล วัยรุ่นผู้ชายและผู้หญิงราว ๆ หนึ่งร้อยคนกำลังนั่งในห้องที่ค่อนข้างมืดสองห้องของอาคาร 3 ชั้น ขณะที่เพื่อนร่วมงานผู้ชายของเธอ Suraj พบกับเหล่าวัยรุ่นชาย Bhattarai และเพื่อนร่วมงานผู้หญิงของเธอ Deepali Pradhan มุ่งหน้าไปห้องของวัยรุ่นผู้หญิง
Pradhan กล่าวว่าเจ้าหน้าที่โรงเรียนได้ร้องขอเป็นพิเศษให้อาสาสมัครบอกเกี่ยวกับความสะอาดเกี่ยวกับประจำเดือนแก่นักเรียนหญิง ดังนั้นในอีก 45 นาทีถัดมา สาวน้อยจึงอธิบายต่อผู้ฟังเกี่ยวกับกระบวนการของประจำเดือน: พวกเธอเริ่มการสนทนาโดยถามนักเรียนว่ามีอะไรเปลี่ยนไปบ้างเมื่อพวกเธอเริ่มมีประจำเดือนเป็นครั้งแรก
โดยปกติแล้ว นักเรียนมองหน้ากันและยิ้มอย่างประหม่า ผู้ทำงานเยาวชนกระตุ้นให้พวกเธอพูด “ดูสิ ฉันก็เหมือนกับพวกเธอ ฉันเหมือนพี่สาวของเธอ” หญิงสาวยืนขึ้นอย่างช้า ๆ และพูดว่า “เริ่มมีหน้าอก” Bhattarai ร้องขอให้ทุกคนปรบมือให้นักเรียนคนนั้น และพร้อมกันนั้น ความเยือกเย็นก็ได้เริ่มจางหายไป
สำหรับ 45 นาทีถัดมา Bhattarai และ Pradhan เริ่มพูดคุยถึงด้านต่าง ๆ ของประจำเดือน: การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพที่ควรคาดหวัง อาการปวดช่องท้อง รอบประจำเดือนและวิธีนับมัน และความสำคัญของการรักษาความสะอาดระหว่างรอบเดือน “สมาชิกครอบครัวของพวกเธอและครูต่างรู้สึกเขินอายที่จะพูดคุยเกี่ยวกับเรื่องนี้ และหญิงสาวก็รู้สึกอายที่จะถามเช่นเดียวกัน แต่เมื่อเราพูด พวกเธอฟัง พวกเธอคิด เราเป็นเพื่อนของพวกเธอ” Pradhan กล่าว
ในห้องของวัยรุ่นชาย Suraj Khadka สมาชิกจรวดและอวกาศที่ยังอายุน้อย พูดเกี่ยวกับการเป็นวัยรุ่น การดึงดูดทางกายภาพต่อเพศตรงข้าม การสำเร็จความใคร่ ถุงยางอนามัยและความสำคัญของการร่วมเพศอย่างปลอดภัย
Dan Bahadur อายุ 19 ปีและมีความท้าทายทางกายภาพ ตั้งแต่เดือนพฤษภาคมปีนี้ เขาได้ให้การศึกษาแก่เพื่อนเยาวชนที่มีความพิการในเมืองของเขาเรื่อง SRHR
Bahadur กล่าวว่ามีผู้คนจำนวน 3 ล้านคนที่มีความพิการในเนปาลในทุกวันนี้ และเกือบครึ่งของพวกเขานั้นอายุน้อย ไม่นานก่อนหน้านี้ พวกเขาถูกขับออกจากสังคม เขากล่าวว่า: “ผู้คนดูถูกคนพิการ พวกเขาดูเหมือนเป็นคนที่นำโชคร้ายมาให้ผู้อื่น” แต่อย่างไรก็ตาม ทุกวันนี้มีการอำนวยความสะดวกพิเศษสำหรับผู้พิการ รวมถึงโควต้าในสถาบันการศึกษาและงานรัฐบาล
อย่างไรก็ตาม ผู้พิการโดยเฉพาะอย่างยิ่งหากเป็นเยาวชนมักถูกหลงลืมเมื่อพูดถึงสุขภาพทางเพศ Bahadur ต้องการเปลี่ยนเหตุการณ์เช่นนั้น แต่จนถึงบัดนี้ เป้าหมายดังกล่าวยังเป็นความท้าทายที่ยิ่งใหญ่อยู่ “ผู้คนหัวเราะใส่ผมเมื่อผมพูดเกี่ยวกับ SRHR บางคนคิดว่ามันแปลกและยังถามผมว่า “คนพิการมีความต้องการทางเพศแบบปกติด้วยหรือ?”
แต่อย่างไรก็ตาม มีคนจำนวนมากที่ให้การสนับสนุนต่อเขา คนส่วนใหญ่มาจากผู้คนที่มีความพิการเช่นเดียวกัน รวมถึงผู้เล่นจากสมาพันธ์บาสเกตบอลวีลแชร์แห่งชาติ – สถาบันที่ส่งเสริมและรณรงค์สำหรับนักกีฬาที่มีความพิการ Bahadur ได้พบกับผู้เล่นมากมาย ทำให้พวกเขาทราบถึงสิทธิ์ด้าน SRHR ของพวกเขา รวมถึงการคุมกำเนิด การทำแท้ง การให้คำปรึกษาเกี่ยวกับสุขภาพและความสะอาดทางเพศ
Nilima Raut ผู้จัดการโครงการเยาวชน MSI อธิบายว่า “สโลแกนหลักของสหประชาชาติของเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนนั้นคือการ ‘ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง’ และในการยื่นมือออกไปหาเยาวชนที่พิการ พวกเรากำลังพยายามที่จะทำให้ประสบความสำเร็จในสิ่งนั้น”
แต่อย่างไรก็ตาม นี่คือความท้าทายมากมายที่สังคมเนปาลซึ่งเป็นสังคมอนุรักษนิยมส่วนใหญ่ที่ซึ่งการร่วมเพศก่อนแต่งงานถือเป็นเรื่องต้องห้าม Vinuka Basnet นักเรียนวิทยาลัยอายุ 20 ปีกล่าวว่าพ่อแม่ของเธอรู้สึกประหลาดใจเมื่อพวกเขาทราบว่าเธอทำงานเป็นผู้ทำงานด้านสุขภาพทางเพศ ‘พวกเขาเขินอายและกลัวว่าตอนนี้ทุกคนจะชี้นิ้วมาที่เธอและพูดว่า “เธอพูดเกี่ยวกับเรื่องเพศ” ต้องใช้เวลานานเพื่อที่จะโน้มน้าวพ่อแม่ของเธอ เธอกล่าวถึงอดีต
Suraj Khadka พูดว่าเนื่องจากหลักสูตรโรงเรียนไม่ได้มีการศึกษาด้านเพศ นักเรียนไม่เห็นว่าหลักสูตรของเรามีความสำคัญมากนัก “พวกเขาหัวเราะและถามคำถามที่ไม่เกี่ยวข้องกับผม” แต่อย่างไรก็ตาม เขามีวิธีแก้ปัญหา: “ปล่อยให้พวกเขาหัวเราะ แต่กระตุ้นให้พวกเขาถามสิ่งที่เกี่ยวข้องกับพวกเขา”
ผู้อื่นเช่น Dan Bahadur มักจะคิดว่าการสื่อสารเกี่ยวกับสุขภาพทางเพศในภาษาท้องถิ่นของพวกเขานั้นท้าทายเป็นอย่างมาก: “คิดถึง ‘ฝันเปียก’ เป็นตัวอย่าง ไม่มีคำที่มีความหมายเหมือนกับมันในภาษาเนปาล เยาวชนที่พิการที่มีอาการบาดเจ็บที่กระดูกสันหลังมักจะฝันเปียก แต่พวกเขาไม่สามารถรู้สึกถึงมันได้เพราะว่าพวกเขาเป็นอัมพาตจนถึงระดับเอว มันเป็นสิ่งสำคัญสำหรับพวกเขาและสำหรับคนที่ให้การดูแลพวกเขาที่จะรู้เกี่ยวกับเรื่องนี้ เพื่อให้พวกเขาสามารถรักษาความสะอาดได้ แต่เมื่อผมพยายามที่จะอธิบายสิ่งนี้ ผมเองก็พูดไม่ออก”
แต่เนื่องจากความสำเร็จของผู้ให้การศึกษา SRHR นั้นขึ้นอยู่กับการสื่อสารของพวกเขากับเพื่อนเยาวชน พวกเขาได้สร้างวิธีการที่เป็นนวัตกรรมในการก้าวผ่านอุปสรรคทางการสื่อสาร
Vinuka Basnet แสดงให้เห็นถึงเครื่องมือบางอย่างที่รวมถึงรูประบายสีของกายวิภาคศาสตร์ของผู้ชายและผู้หญิงและอวัยวะสืบพันธุ์ โปสเตอร์ เสื้อยืดสีสันสดใสและกำไลข้อมือพร้อมสโลแกนว่า “ไม่มีถุงยางอนามัย ไม่มีเซ็กซ์” และ “ฉันเป็นดาราร็อก”
พวกเขาพกพาเครื่องมือเหล่านี้กับพวกเขาไปยังทุกการประชุม ในขณะที่โปสเตอร์และรูปเหล่านี้ได้รับการใช้ในการให้ความรู้เยาวชน กางเกงขาสั้นและกำไลข้อมือได้รับการแจกจ่ายให้กับผู้เข้าร่วมเมื่อพวกเขามีการตอบสนองเชิงบวกและแสดงความกระตือรือร้น
เนปาลอนุญาตให้การทำแท้งถูกกฎหมายในปี 2002 เพื่อบรรลุ MDG 5 หรือเป้าหมายการพัฒนาสหัสวรรษ 5 (เพื่อลดอัตราการเสียชีวิตของมารดาลง 134/10,000 ภายในปี 2015) ระหว่างยุคของ MDG (2000-2015) ประเทศได้มีความคืบหน้าอย่างมีนัยสำคัญและอัตราการเสียชีวิตได้ลดลงจาก 581/10,1000 ของการเกิดไปเป็น 281/10,000 ของการเกิด (การสำรวจสุขภาพเกี่ยวกับประชากรแห่งชาติ ปี 2011)
แต่อย่างไรก็ตาม สถิติล่าสุดแสดงให้เห็นว่าชาวเนปาล (27.5%) ยังคงมีความต้องการที่ไม่ได้รับการตอบสนองที่สูงมากสำหรับการคุมกำเนิดในภูมิภาคเอเชีย ในด้านของตัวบ่งชี้ความต้องการที่ยังไม่ได้รับการตอบสนอง อย่างน้อย 14% และ 12% ของผู้หญิงที่แต่งงานหรืออยู่ร่วมกันในช่วงวัยสืบพันธุ์ในเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ต้องการให้ชะลอหรือหลีกเลี่ยงการท้องแต่กลับไม่สามารถกระทำเช่นนั้นได้ นอกจากนั้น ประมาณครึ่งหนึ่งของประชากรไม่ทราบว่าการทำแท้งเป็นเรื่องถูกกฎหมายในประเทศ
นี่คือสิ่งที่อาสาสมัครด้านสุขภาพเยาวชนได้ให้การช่วยเหลืออย่างมาก และเผยแพร่ SRHR ให้กับบุคคลที่อ่อนแอและมีความต้องการในชุมชน: แรงงานข้ามชาติ ผู้อาศัยอยู่ในสลัมและหญิงสาวอายุน้อยที่สามีต้องไปทำงานต่างประเทศในฐานะแรงงานข้ามชาติ
Kavita Chulagani อายุ 23 ปีเป็นแม่อายุน้อยที่สามีทำงานเป็นคนขับรถในตะวันออกกลาง Kavita ใช้การฝังในช่องคลอดเป็นวิธีการคุมกำเนิดซึ่งเธอได้รับฟรีที่คลินิกที่ดำเนินการโดย Marie Stopes “สำหรับฉัน การเข้าถึงสิ่งนี้เป็นเรื่องยากมาก” คุณแม่อายุน้อยซึ่งอาศัยอยู่ในสลัมในเขตชานเมืองกล่าว “แต่ผู้ทำงานเยาวชนได้ชี้ทางให้ฉันไปยังสถานที่นี้ ตอนนี้ฉันได้บอกผู้หญิงในชุมชนของฉันให้ไปที่นี่ด้วยเช่นกัน” เธอกล่าว
ตามข้อมูลของ Raut มีการเพิ่มความต้องการสำหรับบริการ SRHR มากกว่า 100% ตั้งแต่เริ่มมีโครงการเยาวชน “ยังมีผู้คนอีกมากมายให้เราเข้าถึง แต่ความต้องการที่มากขึ้นมอบความหวังให้แก่เรา” เธอสรุป [IDN-InDepthNews – 24 พฤศจิกายน 2016]
รูป: เยาวชนของกลุ่มจรวดและอวกาศในกาฐมาณฑุระดมความคิดถึงวิธีการนำเสนอของพวกเขาในการทำให้สิทธิด้านเพศและการเจริญพันธุ์มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เครดิต: Stella Paul | IDN-INPS